Gepersonaliseerd leren

In toenemende mate maken onderwijsinstellingen een beweging richting gepersonaliseerd leren. Met gepersonaliseerd leren worden leerlijnen meer aangepast aan de behoeftes van de (individuele) student. Een mooie ontwikkeling voor de student, maar een forse uitdaging voor veel onderwijsteams en onderwijsinstellingen.

Aanpak gepersonaliseerd leren

De beweging richting gepersonaliseerd leren vraagt namelijk nogal wat de instelling en de teams. Meer dan ooit te voren moeten teams samenwerken, is de ondersteuning vanuit de onderwijslogistiek cruciaal en moeten de (ICT-)systemen naadloos aansluiten bij het primaire proces.

Gepersonaliseerd leren

Er bestaan verschillende definities van gepersonaliseerd leren, waarbij er vaak overlap is met individueel onderwijs en/of adaptief leren. Wanneer wij bij UPD praten over gepersonaliseerd onderwijs, doen we dat met de volgende definitie in ons achterhoofd:

Gepersonaliseerd leren is onderwijs met een leeromgeving waarin de student centraal staat en die binnen de kaders (diploma/certificaat, beroep, kwalificatiedossier) zijn/haar eigen pad uitstippelt en volgt.
Gepersonaliseerd leren biedt de ruimte voor onderwijsinstellingen om zelf invulling te geven aan de aanpak waarin gedifferentieerd kan worden in de wijze en volgorde waarop geleerd wordt en de manier waarop het geleerde aangetoond kan worden.
De student heeft de inhoudelijke vrijheid om hier keuzes in te maken die aansluiten bij het eigen niveau, talent, tijd, plaats, tempo en manier.

Uitdagingen voor instellingen en teams

De definitie zoals wij die hanteren geeft nogal wat ruimte voor eigen invulling en interpretatie. En dat is ook precies wat we zien gebeuren binnen instellingen en teams. Omdat iedereen een eigen betekenis geeft aan gepersonaliseerd leren, is ook de weg daar naartoe voor iedereen anders. En juist deze ruimte en diversiteit zorgt voor flinke uitdagingen. In de dagelijkse praktijk zien we dat er wordt geworsteld met de volgende thema’s:

1. Samenhang en koers

Veel onderwijsteams hebben geen gedragen en gedeeld beeld van waar ze naar toe willen ontwikkelen op het gebied van gepersonaliseerd leren. En wanneer teams niet weten waar ze precies heen willen, is iedere weg er naar toe goed. Het gevolg is echter dat de ontwikkeling ongestructureerd is en de te verwachten resultaten onduidelijk zijn. Wij zien dat ontwikkeling op het gebied van gepersonaliseerd leren zonder gedeelde koers leidt tot onnodig tijdverlies en mogelijk zelfs een verlaging van de onderwijskwaliteit.

2. Synergie en samenwerking

Gepersonaliseerd leren vraagt om een goede samenwerking, zowel binnen het team als tussen verschillende teams en afdelingen. We zien dat er vaak nog verschillende individuele beelden zijn over gepersonaliseerd leren. Deze beelden worden niet met elkaar gedeeld en besproken. Het gevolg is dat teams niet kunnen profiteren van de synergievoordelen en dat zowel de docent als de student geen samenhang ervaart.

3. Structurele verbetering

Onderwijsteams zien gepersonaliseerd leren nog regelmatig als losstaand onderwerp. Het is niet geïntegreerd in de plannen op het gebied van verbetering van de onderwijskwaliteit. Er wordt binnen teams dan ook onvoldoende besproken hoe gepersonaliseerd leren kan bijdragen aan behalen van de gewenste (leer)uitkomsten. Het gevolg is dat acties en verbeteringen op het gebied van gepersonaliseerd leren vaak ad hoc zijn en de mogelijke uitkomsten onzeker zijn.

4. Borging

Net als bij iedere veranderingen of vernieuwing is de borging van het initiatief essentieel voor het succes. Voor gepersonaliseerd leren is het hierbij belangrijk dat de veranderingen of vernieuwing geadopteerd wordt als nieuwe manier van werken. Maar, we zien bij veel onderwijsteams dat de aanpak voor gepersonaliseerd leren niet voldoende houvast geeft voor een goede borging. Het resultaat is dat teams regelmatig terugglijden in oude patronen en oude onderwijsvormen. Dat is niet alleen zonde van het werk, het levert ook een hoop frustratie en irritatie op bij docenten en studenten.

Vijf aandachtspunten voor gepersonaliseerd leren

Van een concept op papier naar een werkbaar model in de praktijk is in het kader van gepersonaliseerd leren vaak nog een hele grote stap. In dit artikel behandelen we vijf punten die onderwijsinstellingen helpen om de kans op succesvolle invoering van gepersonaliseerd onderwijs te vergroten.

Lees het artikel

Route naar gepersonaliseerd leren

Om onderwijsinstellingen te helpen bij deze thema’s hebben wij een aanpak ontwikkeld om teams structureel op weg te helpen richting gepersonaliseerd leren. In deze aanpak staat de integrale benadering, een gedeeld en gedragen beeld en sterke nadruk op verbeteren in tussenstappen centraal. Dat doen we aan de hand van de volgende elementen:

Gedeeld en gedragen beeld

Om te bewegen richting gepersonaliseerd leren is het noodzakelijk om een gedragen en gedeeld beeld hierbij te ontwikkelen met alle betrokkenen. Zo weet iedereen waar het naartoe wil ontwikkelen en staan ze hier ook achter. Deze stap voorkomt onduidelijk over de koers en onnodig tijdverlies.

Behalve weten waar het team naar toe wil ontwikkelen is weten wat het vertrekpunt is minstens net zo belangrijk. Door te bepalen waar het team vandaag de dag staat op het gebied van gepersonaliseerd leren, kunnen ze beter bepalen wat ze moeten doen om op de gewenste uitkomst te komen.

om onderwijsteams te helpen inzicht te krijgen in het vertrekpunt en om gezamenlijk een gedeeld beeld te creëren hebben we een Gepersonaliseerd Leren Scan ontwikkeld. De scan geeft een duidelijk beeld van waar het team zich nu bevindt en waar ze naartoe willen ontwikkelen. Meer weten over deze scan op het gebied van gepersonaliseerd leren? Lees dan hier verder.

Helder beeld wat er nodig is

We helpen teams om verbeteringen te doen aan de hand van de PDCA-cyclus. Hiermee helpen we ze om vooraf inzichtelijk te krijgen wat er precies nodig om te verbeteren en om na het verbeteren of ontwikkelen de tijd te nemen om de resultaten te evalueren. En om hierop bij te sturen indien nodig.

Oplevering in tussenstappen

Om te zorgen dat de ontwikkeling en opleveringen transparant zijn, helpen we onderwijsteams om te bewegen richting gepersonaliseerd leren middels tussenopleveringen. Door in kleine stapjes op te leveren krijgen tussentijds feedback of akkoord op de stappen die ze nemen. Dit zorgt over het algemeen voor een betere kwaliteit van het eindproduct wat optimaal aansluit bij de behoefte van het team en de uitgestippelde koers.

Deze aanpak zorgt voor meer overzicht, rust, samenhang, structuur en ontwikkelresultaat. Het gevolg is dat:

  • De tevredenheid bij de studenten stijgt om ze meer ruimte, minder vertraging en minder uitval van lessen ervaren.
  • De tevredenheid bij docenten stijgt omdat ze de beschikbare tijd beter benutten, weten waar ze aan toe zijn en concrete resultaten in de beoogde ontwikkelrichting ervaren.
  • De tevredenheid van het werkveld stijgt omdat de directe inzetbaarheid van de studenten na de opleiding vergroot wordt.

Meer weten over onze dienstverlening op het gebied van gepersonaliseerd leren?

Joris van de Lindeloof UPD

Neem voor meer informatie contact op met Joris van de Lindeloof via onderstaande gegevens:

  Telefoon: 020 – 345 3015
  Email: joris@upd.nl